NTTU – Với 5–10% trường hợp mắc ung thư vú là do các gen bất thường được truyền từ cha mẹ sang con, tuy nhiên, hút thuốc lá, sử dụng rượu, xạ trị, liệu pháp hormone thay thế cũng tác động đến quá trình xâm lấn trên mô

Ung thư vú là một trong những bệnh ung thư phổ biến thứ 2 ở phụ nữ, được hình thành ở mô tuyến vú khi các tế bào bị đột biến, phát triển và di căn xâm lấn sang các tế bào khác tạo khối u. Mặc dù hiếm gặp, nhưng nam giới cũng có khả năng mắc bệnh ung thư vú, với tỷ lệ thấp (26/26.000 trường hợp), phụ nữ chuyển giới có nhiều khả năng bị ung thư vú hơn so với nam giới. Với 5–10% trường hợp mắc bệnh là do các gen bất thường được truyền từ cha mẹ sang con, tuy nhiên, hút thuốc lá, sử dụng rượu, xạ trị, liệu pháp hormone thay thế cũng tác động đến quá trình xâm lấn trên mô.

Giải phẫu mô tuyến vú ở nữ giới

Ung thư vú được chia thành hai nhóm chính: Ung thư vú không xâm lấn và ung thư vú xâm lấn. Ngoài ra, dựa vào sự biến đổi và biểu hiện của gen, ung thư còn được phân loại thành ung thư vú thụ thể hormone dương tính, ung thư vú HER2 dương tính, ung thư vú bộ ba âm tính…Vì vậy, để nhận diện và theo dõi bệnh ung thư vú, bệnh nhân cần được thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán như:

Chụp nhũ ảnh X-quang tuyến vú có thể phát hiện những thay đổi hoặc sự phát triển bất thường ở vú nhờ tia X để ghi nhận hình ảnh tuyến vú có độ nhạy 70%, sử dụng trong tầm soát và phòng chống ung thư vú. Chụp nhũ ảnh thường được chỉ định với phụ nữ trên 40 tuổi khi có triệu chứng sờ thấy khối u, da vú dày lên hoặc lõm vào, xuất hiện dịch tiết hoặc núm vú bị thụt vào bất thường, các vết loét xuất hiện làm ăn mòn ở núm vú, gây đau đớn. Có 3 loại nhũ ảnh: nhũ ảnh tầm soát trên người chưa có triệu chứng, nhũ ảnh chẩn đoán dùng cho người có dấu hiệu bất thường ở vú và nhũ ảnh theo dõi thực hiện sau khi chụp nhũ ảnh tầm soát, chẩn đoán mà chưa kết luận được một cách rõ ràng tình trạng ung thư, đồng thời các phương pháp hỗ trợ khác vẫn không cho kết luận rõ ràng, thì bệnh nhân được cho về và hẹn chụp lại nhũ ảnh 6 tháng sau để đối chiếu với lần đầu.

Siêu âm vú sử dụng sóng âm để chụp ảnh các mô vú như siêu âm thông thường hoặc siêu âm 3D, siêu âm đàn hồi, siêu âm quét thể tích vú tự động sẽ được bác sĩ chỉ định tùy trường hợp, giúp chẩn đoán các khối u hoặc các bất thường ở vú

Chụp cắt lớp phát xạ Positron (PET) sử dụng thuốc nhuộm đặc hiệu để làm nổi bật các khu vực nghi ngờ bằng cách tiêm Fluorine-18 [18F] – được đánh dấu deoxyglucose (FDG) vào tĩnh mạch và chụp ảnh bằng máy quét.

Chụp cắt lớp phát xạ Positron ở trẻ em

Chụp cộng hưởng từ (MRI) giúp quan sát hình ảnh một cách chi tiết về các cấu trúc vú ở một số trường hợp khi chưa xác định được bản chất của tổn thương sau khi chụp nhũ ảnh hoặc phần vú đã trải qua phẫu thuật tạo hình trước đó.…

Kết quả chụp cộng hưởng từ của bệnh nhân ung thư vú

Xét nghiệm dịch từ núm vú: Dịch tiết bất thường ở núm vú là 1 trong những dấu hiệu của ung thư vú. Việc xét nghiệm tế bào học dịch tiết ở núm vú có mục đích truy tìm các tế bào ung thư bong ra giúp ích cho việc chẩn đoán.

Sinh thiết vú cho phép nhận diện hình thái và cấu trúc của các mẫu khối u một phần hoặc khối u vú toàn phần trên kính hiển vi qua các phân tích, đánh giá từ chuyên gia giải phẫu bệnh.

Sinh thiết mô ung thư vú

Từ các kết quả xét nghiệm, các nhà lâm sàng có thể đưa ra một số phát đồ điều trị như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, liệu pháp hormone, liệu pháp miễn dịch và phương pháp điều trị đích dựa vào đặc điểm của khối u và khả năng di căn của tế bào ung thư đến các bộ phận khác của cơ thể.

ThS. Nguyễn Vân Hương (K. KT Xét nghiệm)

Tài liệu tham khảo

1. How Is Breast Cancer Diagnosed? (2021),  , 
2. Breast Cancer – National Cancer Instituteat, National Institutes of Health,